روز: ژوئن 1, 2022
قطعي اينترنت در آبان ۱۳۹۸
سرکوب و خاموشی اینترنتی که در کشمیر جاری است، طولانیترین قطعی اینترنت است که در دل یک دموکراسی رخ داده و اثرات فاجعهباری بر زندگی مردم این منطقه داشته است. واتساپ هم روی زخم آنها نمک پاشید و در دسامبر ۲۰۱۹ اکانت کشمیریها را به دلیل آنکه بیش از ۱۲۰ روز غیرفعال بودند، از دسترس خارج کرد. این سیاست واتساپ است.
در هنگام نگارش این مجموعه در ژانویه ۲۰۲۰، دادگاه عالی هند حکم داد که قطعی نامحدود اینترنت در کشمیر «غیرقانونی و سوء استفاده از قدرت» است. در پی صدور این حکم اینترنت پهنباند به صورت محدود و اینترنت موبایل به صورت کامل به برخی نقاط کشمیر بازگشت، اما کاربران فقط میتوانستند به وبسایتهای منتخبی که به «فهرست سفید» اضافه شدهاند، دسترسی داشته باشند.
هدف از قطع اینترنت این است که امکان بهاشتراکگذاری اطلاعات و برقراری ارتباط برای مردم مسدود شود و آنها چارهای جز روی آوردن به گزینههای جایگزین نداشته باشند؛ گزینههایی همچون ارتباط موبایلی و پیامکی که شنودشان آسانتر است و امنیت پایینتری دارند. پیدا کردن راههایی برای دور زدن محدودیتها در زمان خاموشی سراسری اینترنت آسان نیست. در دورهای که سختترین محدودیتها در کشمیر اعمال شد و خاموشی سراسری برقرار بود مردم برای ارتباط با عزیزانشان به نامههای دستنوشته و پیک و پست روی آورده بودند.
ما نمیتوانیم راهحلهایی قطعی برای دور زدن محدودیتها در زمان قطعی اینترنت ارائه کنیم، اما از خلال گفتوگو با کنشگران و کسانی که تجربه زیست در زمان خاموشی را داشتهاند، دریافتهایم که روشها و رویکردهایی برای بهاشتراکگذاری آفلاین و ارتباطات وجود دارند که ممکن است در چنین شرایط بغرنجی به کار بیایند؛ که البته بستگی به شرایط موجود دارند. لطفا در نظر داشته باشید که برای راهاندازی برخی از این گزینهها نیاز به دسترسی به اینترنت دارید. یعنی باید اپلیکیشنی را دانلود و آماده بهرهبرداری کنید.
فایلها را از راه بلوتوث، وایفای دیرکت یا NFC به اشتراک بگذارید
برای اینکه با گوشیتان به دیگر گوشیهای پیرامون متصل شوید، از راه بلوتوث، وایفای دیرکت یا ارتباطات کوتاهبرد (NFC) نیازی به اینترنت ندارید. روی برخی گوشیهای قدیمیتر اندرویدی برای اشاره به NFC از «اندروید بیم» (Android Beam) استفاده میشود. بلوتوث و وایفای دیرکت هر دو تکنولوژیهایی هستند که میتوانند دو دستگاه را بدون نیاز به مسیریاب (روتر) یا اکسسپوینت دیگری در میانه راه، به هم متصل کنند. وایفای دیرکت برد بیشتری دارد و انتقال دادهها در آن سریعتر از بلوتوث است، اما باتری بیشتری مصرف میکند. ارتباط کوتاهبرد (انافسی) بردی کمتر از ۴ سانتیمتر دارد و انتقال دادهها در آن بسیار کندتر از بلوتوث و وایفای دیرکت است، اما سرعت اتصال آن بالاتر است و مصرف باتری بسیار کمتری دارد. بنابراین میتواند برای انتقال فایلهای کوچک وقتی هر دو دستگاه در دستتان است، گزینه مناسبتری باشد.
ویژگیهای بلوتوث، وایفای دیرکت و اندروید بیم
به احتمال زیاد امکان استفاده از بلوتوث، وایفای دیرکت و انافسی روی موبایل شما فراهم است و میتوانید از میان گزینههای بهاشتراکگذاری (Sharing) آنها را پیدا کنید. گذشته از این، اپلیکیشنهایی نظیر Files By Google این فنآوریها را به امکاناتشان افزودهاند.
بهاشتراکگذاری آفلاین در اپلیکیشن Files گوگل
نکته مهم: نقطه ضعف اتصال آسانی که با استفاده از این روشها میسر میشود این است که اینگونه ارتباطات امن نیستند. اسکنرهای وایفای و بلوتوث میتوانند به سادگی برای رهگیری موقعیت مکانی شما مورد استفاده قرار گیرند. نفوذگران ممکن است تلاش کنند تا به دستگاه شما متصل شوند، فایلهای ناخواسته و بدافزار برایتان بفرستند یا حتی اگر سیستمتان آسیبپذیر باشد، کنترل آن را به دست بگیرند. برای اینکه امنتر باشید وقتی از این دستگاهها استفاده نمیکنید حتما آنها را خاموش نگه دارید و فقط وقتی به جای امنی میرسید آنها را به حالت روشن برگردانید. سطح دسترسی به اپلیکیشنها را فقط به چیزها یا کسانی که نیاز دارید محدود کنید و با بهروزرسانی مستمر گوشی و حراست از آن با یک پسورد مستحکم، نکات پایه امنیت موبایل را رعایت کنید.
بهاشتراکگذاری فایلها از طریق درایوهای وایرلس یا شبکه وایفای محلی (WLAN)
یک هارد درایو وایرلس یا فلش درایو میتواند برای همرسانی فایلها میان اعضای یک تیم یا چندین نفر به صورت همزمان مورد استفاده قرار گیرد. معمولا هاردهای وایرلس به همراه دستورات مشخص یا اپلیکیشنهایی عرضه میشوند که امکان ارتباط گوشی شما با هارد را فراهم میکنند و استفاده از آنها هم نسبتا آسان است. به خاطر داشته باشید که حتما برای افزایش امنیت درایوی که در آن فایلها را ذخیره میکنید، رمز عبور بگذارید.
کاربران میتوانند برای همرسانی فایلها به یک درایو وایرلس متصل شوند.
اگر هارد وایرلس در اختیار ندارید، میتوانید یکی از درایوهای یواسبی معمولی را به مسیریاب (روتر) وصل کنید و آنگاه فایلها را به اشتراک بگذارید. به عنوان مثال، یک مسیریاب مسافرتی که پورت یواسبی دارد را میتوانید نسبتا ارزان تهیه کنید و نکته اینکه میتوانید به سادگی آن را به هر جایی که بخواهید حمل کنید. کاربران بدون اینکه به اینترنت دسترسی داشته باشند، میتوانند به سادگی از طریق یک شبکه محلی به درایو یواسبی وصل شوند. برای اینکه بتوانید فایلهای ذخیرهشده روی درایو یواسبی را روی موبایلتان ببینید، باید از اپلیکیشن مدیریت فایلی که به معدن دادههای شبکه متصل میشود استفاده کنید؛ اپلیکیشنی مانند Solid Explorer. آدرس آیپی مسیریاب را معمولا میتوانید در تنظیمات پیشرفته وایفای روی موبایلتان پیدا کنید.
کاربران میتوانند به یک درایو یواسبی که به یک مسیریاب وایرلس وصل شده، متصل شوند و فایلها را روی شبکه محلی به اشتراک بگذارند.
یکی از گزینههای موجود دیگر برای این کار اپلیکیشن PirateBox است. پروژهای که نرمافزاری رایگان ارائه کرده که با بهرهگیری از آن کاربران میتوانند همانطور که در بالا توضیح دادیم، فایلها را به اشتراک بگذارند، با این تفاوت که با «پایرتباکس» شما میتوانید این کار را به صورت ناشناس انجام دهید. امکان چت و پیامرسانی هم در این اپلیکیشن ارائه میشود. برای راهاندازی این اپلیکیشن باید از پیش آن را دانلود و نصب کنید و چند افزونه را هم به آن بیفزایید. توضیحات کامل را میتوانید در وبسایت پایرتباکس ببینید.
پایرتباکس
با استفاده از چتهای همتابههمتا ارتباط برقرار کنید
دو اپلیکیشن پیامرسانی نسبتا جدیدی که اخیرا ارائه شدهاند و از طریق شبکه کنشگران به ما معرفی شدهاند Briar و Bridgfy هستند که هنوز امتحانشان نکردهایم، اما میدانیم که گروههای دیگری مشغول تست آنها هستند.
«ایران در خاموشی» آنها را آزمایش کرده و اطلاعات بیشتر در جعبهابزارهای ما موجود است:
«برایر» یک اپلیکیشن متنباز (open-source) است که پیامها را سرتاسری رمزگذاری میکند و به سروری مرکزی متکی نیست. برایر به جای ذخیرهسازی دادهها روی یک سرور متمرکز، آنها را روی دستگاههای کاربران ذخیره میکند. حتی وقتی دسترسی به اینترنت وجود ندارد شما میتوانید از طریق این اپلیکیشن و مبتنی بر بلوتوث یا وایفای (وقتی اینترنت وجود دارد، اپلیکیشن همه دستگاههای موجود را از طریق شبکه «تور» همسان میکند) به موبایلها و دیگر ابزارهای پیرامونتان متصل شوید. برایر امکان ایجاد گروههای خصوصی، انجمنهای عمومی و وبلاگ هم ارائه میکند. وقتی به صورت آفلاین از این اپلیکیشن استفاده میکنید، برد آن همان حداکثر برد بلوتوث یا وایفای است که نزدیک به ۱۰۰ متر است.
از طریق پیامکهای رمزگذاریشده ارتباط برقرار کنید
پیامکهای متنی روی شبکههای موبایل ارسال میشوند و برای استفاده از آنها نیازی به دسترسی به اینترنت نیست. احتمال اینکه امکان استفاده از پیامک حتی در زمان خاموشی اینترنت فراهم باشد بالاست. با این همه، اساماس سیستم بسیار ناامنی است. بر خلاف اپلیکیشنهای مبتنی بر اینترنت نظیر واتساپ یا سیگنال، پیامکها به صورت سرتاسری رمزگذاری نمیشوند. این یعنی پیامکهای متنی و فراداده (metadata) مرتبط با آنها میتوانند از سوی دولتها یا اپراتورهای موبایل و یا هکرها در میانه راه شنود شوند. امکان جعل شمارهها (Spoofing) هم در سیستم پیامکرسانی فراهم است، به این معنی که فرستنده میتواند وانمود کند دارد از شماره خاصی این پیامک را برایتان ارسال میکند.
اگر لازم است از اساماس برای برقراری ارتباط استفاده کنید Silence اپلیکیشنی است که اساماسها را سرتاسری رمزگذاری میکند. «سایلنس» اپلیکیشنی متنباز است و از پروتکل رمزگذاری سیگنال استفاده میکند. هنوز خودمان موفق به آزمایش این اپلیکیشن نشدهایم، اما گزارشهایی از استفاده از آن دریافت کردهایم. برای استفاده از آن، هم فرستنده و هم گیرنده باید اپلیکیشن را دانلود و نصب کرده و کلیدهایشان را با یکدیگر به اشتراک گذاشته باشند. از آنجایی که پیامکها لزوما از مجرای اپراتور موبایل شما رد میشوند، حتی با استفاده از سایلنس هم اینکه دارید پیامکی رمزگذاریشده میفرستید و فراداده آن را هم رمزگذاری کردهاید، از طرف شرکت مخابراتی خدماتدهنده شما قابل رویت است.
خاموشی موضعی: دور زدن سایتهای فیلترشده
«خاموشی اینترنت» همیشه به معنی قطع کامل اینترنت نیست. گاهی خاموشی میتواند صرفا با مسدود کردن دسترسی به برخی وبسایتها یا پلتفرمهای شبکههای اجتماعی همراه باشد. دولتها از طریق خدماتدهندگان اینترنت (ISP) میتوانند وبسایتها را بر اساس آدرس آیپی، محتوا یا دیاناس آنها فیلتر کنند. مطمئن نیستند آیا وبسایتی برای شما فیلتر شده یا نه؟ سازمانهایی نظیر OONI و «نتبلاکس» بر روند فیلترینگ و ایجاد اختلال در اینترنت در سراسر جهان نظارت دارند و گزارشهای مستمر منتشر میکنند.
خوشبختانه تا زمانی که دسترسی شما به اینترنت برقرار است، راههایی برای دور زدن محدودیتها و فیلترینگ وجود دارند. همچون رمزگذاری، باید این نکته را در خاطر داشته باشید که تلاش برای دور زدن وبسایتهای فیلترشده هم ممکن است بنا بر قوانین جایی که در آن زندگی میکنید، جرم باشد.
ویپیان
یک راه برای دور زدن فیلترینگ وبسایتهایی که بر اساس آدرس آیپی یا محتوا فیلتر شدهاند، استفاده از شبکه خصوصی مجازی، یا همان ویپیان است. ProtonVPN و TunnelBear دو نمونه از ویپیانها هستند. وقتی از طریق ویپیان به اینترنت وصل میشوید، ترافیک اینترنتتان رمزگذاری شده و از مجرای سرور ویپیانی که در مکان دیگری (یا حتی کشور دیگری) مستقر است، میگذرد. به این ترتیب مقصد نهایی و محتوای ترافیک اینترنت شما از چشم خدماتدهنده اینترنتتان پنهان میماند.
این نکته را مد نظر داشته باشید که برخی دولتها استفاده از ویپیان را ممنوع کردهاند و ممکن است تلاش کنند اتصالات ویپیان شما را کشف و مسدود کنند. استفاده از ویپیان امن و معتبر هم نکته مهمی است و بهتر است از گزینههایی استفاده کنید که دادهها و گزارشهای فعالیت شما را ذخیره نمیکنند، چون در آن صورت خدماتدهنده اینترنت ممکن است بتواند جزئیات فعالیتهای شما در اینترنت را ببیند. دقت کنید که خدماتدهنده ویپیان شما در کدام کشور مستقر است و بسته به موقعیت جغرافیایی آنها، کدام قوانین ممکن است شامل حال شما شود. این نکته را هم در نظر داشته باشید که ویپیانهای مورد تایید دولتها ممکن است در واقع امکان شنود و بازرسی دادههای شما را برای آنها فراهم کنند.
سرورهای دیاناس
سیستم نامگذاری دامنهها (DNS) سرورهایی هستند که برای ترجمه نام دامنههای اینترنتی یا URLها به آدرس آیپی کار میکنند. اینترنت، وبسایتها را فقط از آدرس آیپی آنها میشناسد. خدماتدهنده اینترنت (ISP) میتواند تنظیمات سرورهای دیاناسی را که تحت کنترل دارد بهگونهای تغییر دهد که برخی درخواستها مسدود شوند یا به ازای آن دستورها صفحات نامرتبطی بارگذاری شوند که به شما اعلام میکنند دسترسی به وبسایتی که میخواهید مسدود است. در سال ۲۰۱۴ نخستوزیر ترکیه، رجب طیب اردوغان، تلاش کرد تا با بهرهگیری از همین تکنیک در جریان انتخابات ترکیه دسترسی به توییتر را مسدود کند. این تلاش با واکنش سریع کنشگران که راهنمای گام به گام استفاده از ویپیانها و تغییر سرورهای دیاناس را منتشر کردند، ناکام ماند.
شما میتوانید تنظیمات پیشفرض سرورهای دیاناس (DNS) را روی تنظیمات شبکه یا وایفای موبایل خود تغییر دهید. به جای سرورهای دیاناس پیشفرض، میتوانید از سرورهای جایگزین از جمله Google Public DNS یا Cloudflare استفاده کنید تا محدودیتهای دیاناسمحور را دور بزنید. کلاودفلر همچنین اپلیکیشنی به نام 1.1.1.1 دارد که به کاربران اجازه میدهد به سادگی به سرورهای دیاناس این کمپانی وصل شوند.
شما میتوانید آدرسهای دیاناس (DNS) را در تنظیمات پیشرفته وایفای تغییر دهید. فقط به خاطر داشته باشید که بهتر است پیش از اعمال هر تغییری از تنظیمات پیشینتان اسکرینشات بگیرید تا در صورت لزوم به آن برگردید.
اینها فقط دو راهحل موجود برای دور زدن رایجترین تکنیکهای فیلترینگاند. برای اطلاعات دقیقتر و کاملتر میتوانید راهنماهایی را که در این وبسایتها ارائه میشوند، مطالعه کنید: Internet Society و Access Now و Security-in-a-Box و EFF.
این نوشته ترجمه این پست وبلاگ از موسسه ویتنس است.
معرفی توشه
شبکه توشه سرویس ارسال محتوای برگزیده اینترنتی از طریق ماهواره است. شما میتوانید بدون اتصال به اینترنت و تنها با ضبط شبکه توشه از طریق رسیور خود بستههای روزانه توشه را به صورت رایگان دریافت کنید.
بعد از ضبط شبکه توشه شما میتوانید از طریق نرمافزار توشه به این موارد دسترسی داشته باشید:
- دوره های آموزشی در زمینههای مختلف
- محتوای غیر آموزشی؛ مانند موسیقی، مستند، فیلم و سرگرمی
- نرمافزارها و اپلیکیشنهای کاربردی
- فیلترشکنهای ویندوزی و اندرویدی
- وبسایتهای آفلاین خبری
همچنین شما میتوانید هرگونه محتوای درخواستی خود را با تیم پشتیبانی در میان بگذارید تا در هفتههای آینده از توشه دریافت کنید.
به یاد داشته باشید شما با نصب نرمافزار توشه میتوانید از گزینه «بک پک» نرمافزار به آخرین بهروزرسانیهای وبسایتهای خبری مانند بیبیسی فارسی، رادیو فردا و رادیو زمانه دسترسی داشته باشید. همچنین در بکپک توشه میتوانید از آخرین نسخههای به روز فیلترشکنهای معتبر با خبر شوید.
یکی دیگر از ویژگیهای نرمافزار توشه قابلیت به اشتراکگذاری فایلهایی است که شما از توشه دریافت کردهاید. شما میتوانید بعد از استخراج بستههای ارسالی توشه با استفاده از گزینه «شبکه محلی» این محتوا را با اطرافیان خود به اشتراک بگذارید.
تیم پشتیبانی توشه از طریق شبکههای اجتماعی آماده پاسخگویی به سوالات شماست.
Instagram: @tooshehapp
Telegram: @tooshehapp
Telegram Support : @tooshehshoma
Facebook: @tooshehapp
WhatsApp : +18638667434
Email: support@toosheh.org
نحوه استفاده از توشه
برای دریافت محتوا از شبکه توشه کافی است فلش را به رسیور وصل کرده و به اندازه مدت زمان نوشته شده روی صفحه ، با فرمت تی اس از شبکه ضبط کنید و بعد ویدیوی ضبط شده را با نرم افزار توشه استخراج کنید.
برای استخراج توسط نرم افزار توشه،ابتدا نرم افزار را اجرا کنید، وارد بخش استخراج از ماهواره شوید و در قسمت آدرس فایل های ضبط شده، آدرس فلش را وارد کنید و در قسمت ذخیره سازی، آدرس محل استخراج مورد نظر خود را وارد کنید و بعد روی شروع استخراج کلیک کنید.
برای دریافت محتوای شبکه توشه این ۵ گام را انجام دهید:
گام اول:
شبکه توشه را در ماهواره یاهست جستجو کنید: 11766v27500
گام دوم:
فلش مموری USB خود را به دستگاه رسیور وصل کنید.
گام سوم:
دکمه ضبط روی کنترل رسیور را فشار دهید و به اندازه نوشته شده روی صفحه نمایش صبر کنید تا ضبط روی فلش مموری تکمیل شود.
گام چهارم:
نرمافزار توشه را میتوانید از گوگل پلی برای گوشی اندرویدی خود دریافت کنید. همچنین با مراجعه به وبسایت توشه [هایپرلینک] یا ارسال یک ایمیل خالی به این آدرس [هایپرلینک] میتوانید به نسخههای ویندوزی و اندرویدی نرم افزار استخراج دسترسی داشته باشید.
گام پنجم:
فلش USB را از رسیور جدا کرده ، با استفاده از کابل otg به تلفن همراه وصل کنید و یا به صورت مستقیم به کامپیوتر خود متصل کنید و با نرمافزار توشه، ویدیوی ضبط شده را استخراج نمایید.
استخراج توسط نرم افزار توشه
- آموزش استخراج در ویندوز
https://www.toosheh.org/windows-satellite/
- آموزش استخراج در اندروید
گروه «ایران در خاموشی» در راستای کمک به حفظ ارتباط در هنگام قطعی اینترنت، مانند آنچه در آبان ماه سال ۱۳۹۸ اتفاق افتاد، اطلاعات موجود در بخش جعبهابزار وبسایت خود را به روز رسانی کرده است. این به روزرسانی شامل اطلاعاتی در مورد مرورگر CENO با امکان مرورگری همتا به همتا (peer-to-peer) ، پیامرسان رمزگذاری شده سایلنس، و پیامرسان رمزگذاری شده دلتاچت است که از سرورهای ایمیل برای رساندن پیام به سایر کاربران استفاده میکند.
مرورگر CENO
ابتدا نگاهی بیندازیم به مرورگر CENO.
این اپ سعی میکند مشکل دستیابی به اطلاعات را در هنگام قطعی اینترنت برطرف کند. مرورگر CENO هنگامی به کار میآید که دسترسی به اینترنت جهانی قطع شده باشد اما شبکه ملی اطلاعات در دسترس باشد.
این اپ از فناوری همتا به همتا برای مرور وب استفاده میکند. به این معنی که برای بارگذاری صفحه، از دادههای ذخیرهشده سایتهای پربیننده در مرورگر CENO سایر کاربران، که به شبکه ملی اطلاعات یا سایر شبکههای محلی متصل هستند، استفاده میکند. روندی که میتوان گفت شبیه «تورنتکردن» صفحههای وب از سایر کاربران مرورگر CENO است.
این مرورگر نیازمند تعداد زیادی کاربر است تا بهترین کارایی را داشته باشد، اما در هر صورت راه حلی جالب توجه در هنگام قطعی اینترنت است. در هفتههای پیشرو اطلاعات بیشتری در مورد این ابزار ارائه خواهیم کرد.
سایلنس و دلتاچت
دو ابزار دیگری که از آنها نام بردیم سایلنس (Silence) و دلتاچت (Delta Chat) هستند. هر دوی آنها امکان برقراری ارتباط رمزگذاری شده در هنگام قطعی اینترنت را فراهم میکنند. این ارتباط از طریق زیربناهایی برقرار میشود که در هنگام قطعی اینترنت همچنان کار میکنند: شبکه اساماس (پیام متنی کوتاه) و شبکههای داخلی سرور ایمیل. در نتیجه اگر مجددا شاهد قطعی اینترنت، مشابه آنچه در آبان ۱۳۹۸ اتفاق افتاد باشیم، استفاده از این دو ابزار میتواند از پیامرسانهایی مانند تلگرام و واتساپ که نیازمند دسترسی به اینترنت هستند، راحتتر باشد.
اما از آنجایی که این ابزارها از خدمات داخلی اساماس و سرورهای داخلی ایمیل استفاده میکنند، نمیتوان به طور کامل به آنها از نظر امنیتی اطمینان کرد. این دو ابزار در مقابل مداخلات احتمالی دولت آسیبپذیر هستند،
بنابراین به شدت توصیه میکنیم برای به اشتراک گذاری اطلاعات حساس از آنها استفاده نکنید.
برای اطلاعات بیشتر از اینکه در چه مواقعی این ابزار میتوانند برای شما مفید باشند، جعبه ابزار خاموشی را که به تازگی به روزرسانی کردهایم بخوانید.
معرفی بیپس ویپیان
فیلترشکن بیپس ویپیان توسط پسکوچه و با استفاده از سیستم کدگذاری «اوتلاین گوگل»، برای رفع نیازهای منحصر به فرد کاربران ایرانی طراحی شده است. ساختار غیر متمرکز این ویپیان ردیابی و سانسور کردن را برای سانسورچیها مشکل میکند.
اصل این مقاله در BeePass VPN منتشر شده است.
حالا دور زدن سانسور اینترنت آسانتر و امنتر شده است. بیپس که با سرویس اوتلاین گوگل جیگسا پشتیبانی میشود، قابلیتهای امن ممیزی شده و رابطِ کاربرپسندی دارد که به کاربران امکان این را میدهد یا سرور شخصی خود را بسازند یا از بیباتها (BeeBots) یک سرور امن درخواست کنند. اپلیکیشن اندروید بیپس منبعباز به طور ویژه برای مقابله با مشکلاتی که کاربران ایرانی با آن روبرو هستند، با توجه به اینکه این کشور یکی از سختترین سیستمهای سانسور را در جهان دارد، طراحی شده است و به طور رایگان در اختیار کسانی که در جستجوی اینترنت آزادند، قرار میگیرد.
در کشورهایی همچون ایران، در این اوضاع و احوال، بیشتر فیلترشکنهای تجاری به راحتی قابل شناسایی و فیلتر شدن هستند، چرا که سرورها و ترافیک آنها قابل شناسایی و ردیابی است. بیپس از جهت دیگر با دقت تمام بنا به نیازهای کاربرانی طراحی شده که تحت نظارت و سانسور شدید مجبور به فعالیت در فضای آنلاین هستند. اما در فیلترشکن بیپس، پروتکل هندشیکلس (handshake-less) شادوساکس Shadowsocks شرایط اتصال رمزنگاری شده را میان دستگاههای کاربران و سرورهای پراکسی را فراهم میکند، تا میزان امنیت و مقاومت در برابر فیلتر شدن را افزایش دهد.
با ساختاری غیرمتمرکز کاربران میتوانند که سرور شخصی خود را بسازند یا به راحتی از طریق باتهای تلگرامی و ایمیلی تلگرام یا ایمیل یک سرور امن درخواست کنند. این امکان احتمال ردیابی آیپی آدرس و همچنین ترافیک ویپیان را کاهش میدهد.
فیلترشکن بیپس ویپیان در واقع توسط تیم فنی «پسکوچه»، که یک بازار دیجیتال فارسی برای تهیه ابزارهای دور زدن فیلترینگ و حفظ حریم شخصی است، ساخته شده و در نتیجهی سالها تجربه و تحقیق برای یافتن راهحلهای قابل استفاده در ایران و به نوعی بومیسازی فناوریهای مدرن به وجود آمده است. در واقع پسکوچه پس از سالها همکاری با پروژههای متنباز گوگل جیگسا به نام «اوتلاین» به فکر طراحی و انتشار فیلترشکن بیپس افتاد. با استفاده از سیستم کدگذاری «اوتلاین»، بیپس ویپیان به عنوان یک نرمافزار جایگزین انعطاف پذیر و الگوپذیر برای پشتیبانی از پروتکلهای مختلف و روشهای مختلف توزیع سرور توسعه یافته است.
فیلترشکن بیپس همچنین دارای یک رابط کاربری متفاوت است که تاکنون توسط کاربران متعددی در ایران تست شده است و همچنین از سیستم پشتیبانی آشنا به فضای اینترنت در ایران برخوردار است.
جاستین هنک، مدیر تولید «جیگساو» در این ارتباط معتقد است: اوتلاین را با کدهای متن باز طراحی کردیم تا دست توسعهدهندگان نرمافزار را برای کمک به سیستم اوتلاین و همچنین بهبود شرایط استفاده از اپلیکیشنها را در راستای نیازهای جدید جامعه باز بگذاریم. و فیلترشکن بیپس مثال خوبی است برای این مدل نوآوریهای مدرن.
فراتر از ویژگیهای فنی و تکنیکی، مدل درآمدی پیشرفتهِ فیلترشکن بیپس میتواند یک عامل مهم در تغییر سناریو بازی در صنعت فیلترشکن شود. به عنوان یک محصول که در جهت پیشبرد حقوق شهروندی تولید شده، خدمات رایگان این فیلترشکن به هیچ عنوان به معنای نادیده گرفتن حقوق خصوصی کاربران نیست. این برنامه متنباز به یک مدل مبتنی بر حمایت مالی متکی است که به نهادها و رسانههای مستقل و تولیدکنندگان محتوای مناسب برای کاربران ایرانی اجازه میدهد تا محتوای خود را در صفحه فرود «بیپس ویپیان» ارائه کنند. در واقع این موضوع، یک چرخهی موثر ایجاد میکند که گروههای فعال جامعه مدنی و رسانههای مستقل، به عنوان هستهای قدرتمند نقش پشتیبان برای دسترسی به اینترنت آزاد و تحقق آزادی بیان، ایفا میکنند.
نگاهی به BeePassVPN و شاخصهای امنیتی آن
اصل این قسمت در پسکوچه منتشر شده است.
در راستای طرح جدید پسکوچه در ارتباط با ارزیابی فیلترشکنها و اپلیکیشنهای محبوب، این بار تصمیم گرفتیم تا به سراغ فیلترشکن BeePass VPN برویم.
بنا به نوشتهی وبسایت رسمی BeePassVPN این فیلترشکن یک ویپیان رایگان، ساده و امن است که با تمرکز بر دسترسی آزادانه شما به محتوای اینترنت، برای دور زدن سانسور و فیلترینگ در اینترنت به شما کمک میکند و البته حفاظت از حریم خصوصی آنلاین شما را با عملکرد خود آسانتر میسازد.
این فیلترشکن بر این مبنی طراحی شده که هر کس بتواند ویپیان شخصی خود را اجرا کند. این موضوع کار سانسورچیها را برای یافتن فهرست سِرورهایی که کاربران به آن متصل میشوند، سخت و دشوار میکند.
فیلترشکن BeePass، محصول سالها تلاش و فعالیتهای تیم «پسکوچه» و «اوتلاین» روی راههای مبارزه با فیلترینگ است. بنا به ادعای سازندگان بیپس، تیمهای تخصصی و پشتیبانی Outline و Paskoocheh سابقهی همکاری طولانی مدت دارند. مدل تنظیمات این فیلترشکن به هر فرد یا سازمانی این اجازه را میدهد تا سِروِرهای ویپیان خود را ایجاد و آن را بین پایگاه کاربران خود توزیع کند. البته با استفاده از سیستم خاص ”بیپس” و توزیع کدهای دسترسی از طریق بات تلگرامی پسکوچه و همچنین ایمیل مربوط به آن، کاربران میتوانند به راحتی سرور دریافت کنند یا سرور اختصاصی «شدوساکس» خود را از طریق Outline Manager بسازند. راهنمای راهاندازی سِروِر را در وبسایت پسکوچه بخوانید.
همچنین قرار است به زودی کدهای نرم افزار BeePassVPN منتشر شود و با توجه به اینکه اوتلاین دو بار تحتِ بررسی ممیزی امنیتی (Security Audit) قرار گرفته است، امکان دسترسی به منابع آن به راحتی وجود دارد.
این گزارشها از اینجا و اینجا در دسترس همگان است.
در اینجا با نگاهی به بخشهای مهم سند حریم خصوصی BeePass VPN جزئیات فنی و امنیتی این فیلترشکن را بررسی کرده و شما را با خلاصهای از مهمترین قسمتهای این سند که توسط سازندگان این نرم افزار نگارش شده، آشنا خواهیم کرد.
۱ – بیپس آن اطلاعاتی را در مورد مشتریان خود و سفارشهای آنها نگهداری میکند که مستقیماً شما به آنها میدهید. هرگز نام وبسایتهایی که شما بازدید کردهاید، سرویسهایی که در اینترنت به آنها رجوع کردهاید، فعالیتهای آنلاین و آدرس اینترنتی شما (آیپی) که شرکت خدمات اینترنتی به شما اختصاص داده را جمع آوری نمیکند.
فقط همان میزان اطلاعات شخصی جمعآوری میشود که منطقاً مورد نیاز است. نوع اطلاعات جمعآوری شده شامل دادههای ثبت نام، میزان و طرز استفاده از وبسایت https://beepassvpn.com، اطلاعات شرکتهای دیگر، و دادههای اینچنینی است.
اطلاعات مربوط به حساب کاربری: استفاده از خدمات فیلترشکن «بیپس» به ثبت نام احتیاج ندارد. در واقع این بدان معنا است که شما برای استفاده از بیپس نیازی به ساخت حساب کاربری ندارید اما اگر قصد استفاده از سرورهای بیپس را داشته باشید، بایستی این سرورها را از طریق بات تلگرامی یا ایمیلی دریافت کنید. برحسب اینکه شما از چه طریق به خدمات آنها دسترسی پیدا میکنید، این اطلاعات جمعآوری میشود.
- دسترسی از طریق بات ایمیل «بیپس»: ایمیل شما
- دسترسی از طریق بات تلگرام «بیپس»: شناسه یا آیدی (ID) تلگرام شما یا اسم کاربری شما در تلگرام، و هر اطلاعات دیگری که شما در حساب علنی تلگرام خود ذخیره کردهاید، از جمله شماره تلفن همراه شما، اسم پروفایل شما، عکس پروفایل شما، و اطلاعات درباره خود.
اگر فیلترشکن «بیپس» از کار بیفتد یا دچار اختلال جدی شود یا در حالتی که شما قصد ارسال نظر یا بازخوردی را از طریق اپلیکیشن «بیپس» داشته باشید، اطلاعات زیر به دست «بیپس» خواهد رسید:
- شناسه یا آیدی یگانه که منحصر به آن اپلیکیشن است.
- کشوری که کاربر از آن ارتباط برقرار میکند.
- ساعت و تاریخ از کار افتادن یا بروز خطا و حرکتهای پیشین کاربر تا تعداد ۱۰۰ حرکت
- پیامهای مربوط به بروز خطا
- نام و نسخهی سیستم عامل (OS).
- مدل گوشی همراه (چنانچه از گوشی استفاده شده باشد).
- ساعت شروع به کار اپلیکیشن
- نام مرورگر (براوزر)
- ساخت یا معماری سختافزار
- نسخهی فیلترشکن «بیپس» و شماره ساخت آن
۲ – طبق موارد سند حریم خصوصی «بیپس»، آنها اطلاعات شخصی که از شما جمع آورده کردهاند را محرمانه نگه میدارند و با اتخاذ روشها و اقدامات منطقیِ فیزیکی، فنی، و تشکیلاتی که متناسب با حساسیت دادهها است، از اطلاعات شخصیای که شما دادهاید، محافظت میکنند. اما علیرغم این اقدامات، باید دانست که جمعآوری، ذخیره، و انتقال اطلاعات در اینترنت و روی وبسایتها یا مکانهای دیگر از لحاظ ایمنی هرگز ۱۰۰٪ قابل تضمین نیست.
۳ – «بیپس» هر گونه اطلاعات شخصی را که از شما جمعآوری کرده به طرفهای سوم (اشخاص ثالث) نمیفروشد و اجاره و قرض نمیدهد. اما بنا به هدفهایی که در سند حریم خصوصیشان ذکر شده ، ممکن است اطلاعات شخصی را به کارمندان مجاز، نمایندگان، وابستگان، ارائهدهندگانِ خدمات که مجاز هستند و نمایندگان قانونی نشان دهد یا در اختیار آنها بگذارد. چنانچه شما از نسخهی آزمایشی/بتا (beta) سیستم فیلترشکن «بیپس» استفاده کنید، اطلاعات شخصی شما در اختیار ارائه دهندگان خدماتی نظیر گوگل به منظور تحلیل اطلاعات شبکهای (آنالیتیکز)، فروشگاه گوگلپلی، و خدمات خطایابِ گوگلفایربیس قرار میگیرد. و چنانچه از طریق بات ایمیل «بیپس» به خدمات «بیپس» دسترسی پیدا کنید، اطلاعات شخصی شما را با خدمات اینترنتی آمازون به اشتراک گذاشته خواهد شد؛ و چنانچه از راه بات تلگرام به خدمات دسترسی یافتید، اطلاعات شخصی شما با اپلیکیشن تلگرام به اشتراک گذاشته خواهد شد؛ و همچنین اطلاعات شخصی را در اختیار «مرکزی » قرار میدهند تا بتوانند به نظرات شما رسیدگی و اختلالهایی که شما تجربه میکنید را ردیابی و ترمیم کنند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر راجع به طرفهای ثالث که بیپس با آنها کار میکند میتوانید به منابع زیر مراجعه کنید:
- خدمات وب آمازون https://aws.amazon.com/compliance/data-privacy-faq
- تلگرام https://telegram.org/privacy#6-bot-messages
- گوگل [https://policies.google.com/privacy?hl=en-US](https://policies.google.com/privacy?hl=en-US0
- سنتری https://sentry.io/security
- فایربیس https://firebase.google.com/support/privacy
با نگاهی به سند حریم خصوصی و شاخصهای امنیتی BeePass VPN و البته بررسی جزییات فنی این فیلترشکن توسط تیم پسکوچه، شاخصی که بتوان آن را به عنوان یک ضعف مهم امنیتی تلقی کرد یا آسیب جدی به حریم خصوصی کاربران وارد میکند، مشاهده نکردیم.
سطح دسترسی فیلترشکن:
- دریافت دادهها از اینترنت
- دسترسی کامل به شبکه و اتصالات آن
- مشاهده و تغییر اتصالات شبکه
- بارگذاری خودکار در لحظه روشن شدن دستگاه
- دسترسی به ترافیک رد و بدل شده، که برای یک ویپیان (فیلترشکن) عادی است.
زمان زیادی به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نمانده است و در مدت باقیمانده تا ۲۸ خرداد تیم ایران در خاموشی معتقد است که احتمال ایجاد اختلال در اینترنت و حتی یک قطعی کامل، مشابه خاموشی آبان ۱۳۹۸، زیاد است.
قطع و یا اختلال در اینترنت بیشتر وقتها در دوران انتخابات اتفاق میافتد؛ یا برای تاثیرگذاری بر نتیجه انتخابات و فرصت دادن به مقامات تا بتوانند هنگام انتشار نتایج تنها راوی داستان باشند، یا برای محدود کردن توانایی مردم در بسیج کردن و سازماندهی پس از اعلام نتایج.
قطعیهای اینترنت مرتبط با انتخابات زیاد اتفاق میافتند. ائتلاف #KeepItOn، که برای مقابله با قطعی اینترنت در سطح جهانی کمپین میکند، قطعیهای اینترنت مربوط به ده انتخابات در سال گذشته را جمعآوری کرده است: هند، گینه، بلاروس، بوروندی، قرقیزستان، تانزانیا و توگو.
در صورت وقوع ناآرامیهای سیاستی یا شک و تردید از نتایج انتخابات پیشرو، مقامات ایران ممکن است اقدامات مشابهی در جهت قطع کردن اینترنت بکنند.
این اقدامات احتمالا بدون هشدار قبلی و یا با هشداری خیلی کوتاه مدت اعمال میشوند، در نتیجه زمان زیادی برای آمادگی باقی نمیماند. به همین دلیل مهم است که از همین امروز وقت بگذارید و خود را برای قطعی احتمالی اینترنت آماده کنید.
برای آماده شدن برای حوادث احتمالی توصیه میکنیم جعبهابزارهای اختلال در اینترنت، قطع اینترنت و خاموشی کامل را بخوانید و نسخه سبک آن را نیز از از طریق این لینک دانلود کنید تا بتوانید به صورت آفلاین هم به آن دسترسی داشته باشید.
اگر میخواهید ابزارهای خاموشی را دانلود کنید، توصیه میکنیم در اولین فرصت این کار را بکنید.
به یاد داشته باشید بعد از اینکه اینترنت به طور کامل قطع شود دیگر نمیتوانید هیچ کدام از این ابزار را دانلود کنید.
دسترسی به اطلاعات در هنگام قطعی اینترنت
برخی ابزار هستند که میتوانید از حالا دانلود کنید تا در هنگام قطعی اینترنت از طریق آنها به اطلاعات دسترسی پیدا کنید. توشه (لینک گوگل پلی) یک سرویس پخش اطلاعات ماهوارهای است را میتوانید با دانلود و راهاندازی آن، از طریق ماهواره از تلویزیون خود اطلاعات دریافت کنید.
مرورگر سنو (لینک گوگل پلی) را نیز میتوانید از حالا دانلود کنید. این اپ اصول «همتا به همتا» را روی مرورگری آنلاین پیاده میکند. در واقع میتوانید نسخههای ذخیر شده از وبسایتهای محبوب را از سایر کاربران مرورگر سنو به شیوهی «تورنت» دریافت کنید. این اپ زمانی جواب میدهد که دسترسی به اینترنت جهانی محدود شده اما امکان استفاده از شبکه ملی اطلاعات یا سایر شبکههای محلی وجود داشته باشد.
همچنین شواهدی وجود دارد که برخی از کاربران در قطعی اینترنت در آبان ماه ۱۳۹۸ به کمک سایفون (لینک گوگل پلی) تا حدود موفق به دور زدن فیلترینگ شدند. ممکن است در صورتی که مجددا دستور قطعی اینترنت داده شود باز هم به کار برخی بیاید.
برقراری ارتباط در هنگام قطعی اینترنت
برای برقراری ارتباط در هنگام قطعی اینترنت میتوانید دانلود کردن اپلیکیشن پیامرسان «برایر» (لینک گوگل پلی) را در نظر بگیرید.
لطفا توجه داشته باشید که استفاده از ابزارهای ارتباطی که نیازمند فعال کردن بلوتوث است ریسک به همراه دارد. لطفا پیش از استفاده از این ابزارها شرح حالی که از این ابزار نوشتهایم را بخوانید.
از گزینههای جایگزین برای برقراری ارتباط آنلاین میتوان از پیامرسانهای سایلنس (لینک گوگل پلی) و دلتا چت (لینک گوگل پلی) نام برد. این دو اپ امکان برقراری ارتباط رمزگذاری شده از طریق اساماس و ایمیل را میدهند؛ دو سرویسی که ممکن است در هنگام قطعی اینترنت جهانی همچنان در دسترس باشند.
هر چند این دو اپ امکان رمزگذاری دارند، خطرات امنیتی نیز به همراه دارند. برای جزئیات بیشتر این جا را بخوانید.
راه حل- برنامهریزی برای خاموشی اینترنت
لطفا زمان بگذارید و برخی از مقالههای ما را در توضیح خاموشی اینترنت، راههای کم کردن اثرات آن و سوالهایی که خوب است هنگام خاموشی اینترنت از خود بپرسید، بخوانید:
- خاموشی اینترنت به چه معنی است؟
- خطرهای استفاده از بلوتوث چیست؟
- خاموشی اینترنت و خطرهایی که برای همه یکسان نیست
راه حل- مستند کردن خاموشیهای اینترنت
دولتها اکثرا برای سرپوش گذاشتن بر روی سرکوب خشونتآمیز اعتراضات، حملات به مخالفان سیاسی و گروههای مدنی و سایر اشکال نقض حقوق بشر اینترنت را قطع میکنند. خاموشی اینترنت مستند کردن خشونتها و اشتراک آنها با جامعه بینالملل را بسیار سختتر میکند.
راههایی به نسبت امن و موثر برای آماده کردن دستگاههایتان برای مستند کردن موارد نقض حقوق بشر وجود دارد. برخی از ابزارهای همتا به همتایی که از آنها نام بردیم میتوانند برای رساندن عکس و ویدئو به جامعه بینالملل مورد استفاده قرار بگیرند.
اگر میخواهید برای مستند کردن موارد نقض حقوق بشر در هنگام قطعی اینترنت آماده شوید، خوب است این سری وبلاگهای موسسه ویتنس (WITNESS) را بخوانید. هر چند این منابع برای کاربران بینالمللی طراحی شده، اما بسیاری از این درسها به خوبی برای خطرات قطعی اینترنت در ایران نیز صدق میکنند.
آمادهسازی
ثبت تصاویر
نگهداری
- نگهداری از تصاویر قابل تایید در زمان خاموشی اینترنت
- تهیه نسخه پشتیبان (بکآپ) از تصاویر بدون نیاز به اینترنت یا کامپیوتر
به اشتراک گذاری و برقراری ارتباط
امیدواریم بتوانید از این منابع سود ببرید.
مجددا تاکید میکنیم که ما دقیقا نمیدانیم چه اتفاقی در انتخابات پیشرو خواهد افتاد، اما خوب است که آماده باشیم. به یاد داشته باشید، زمانی که خاموشی اینترنت اتفاق بیفتد، دیگر برای آماده شدن دیر است.
لطفا منابع بالا را مطالعه کنید، جعبهابزارهای ما را دانلود کنید و به اشتراک بگذارید، و هر ابزاری که فکر میکنید در زمان قطعی اینترنت ممکن است استفاده کنید را دانلود کنید.