جعبه‌ابزار قطع اینترنت

یک «یو‌-اس‌-بی فلش درایو» ساده که به دستگاه رسیور (گیرنده دیجیتال) وصل شده است، اطلاعات را ذخیره می‌کند، سپس کاربر فلش درایو را به یک تلفن همراه یا کامپیوتر وصل می‌کند و توسط نرم‌افزار رمزگشایی و مشاهده‌ی فایل «توشه» محتوا را به شکل اولیه‌ی آن مشاهده ‌می‌کند.

راهنمای نصب و استفاده این اپلیکیشن رمزگشایی و مشاهده فایل را می‌توانید روی وب سایت «توشه» که در بالا لینک شده است پیدا کنید.

هر وقت که در ایران یک اختلال اینترنتی بوجود می‌آید، «توشه» یک بسته‌ی روزانه به اشتراک می‌گذارد که شامل ابزارهای «پروکسی»، اپلیکیشن‌های پیام‌رسان رایج (به همراه بروزرسانی) ، آموزش امنیت دیجیتال، اپلیکیشن‌های اشتراک گذاری فایل، ابزارهای حریم خصوصی و بسته‌های مخصوص تظاهرات، می‌باشد.

فناوری پخش ماهواره‌ای داده‌ی «توشه» قادر است تا اطلاعات را در قالب‌های مختلف، و نه فقط ویدیو، پخش کند. پی‌دی‌اف، جی‌پگ، اچ‌تی‌ام‌ال، ام‌پی‌تری یا هر قالب دیگری که باشد، هنگامی که کاربر شبکه‌ی ماهواره‌ای را ضبط می‌کند، جمع‌آوری می‌شود.

فناوری «توشه» به وسیله برقراری ارتباط یک‌طرفه، به شکلی امن و بدون فاش شدن هویت افراد عمل می‌کند. از آنجایی که اطلاعات به همان شکل تلویزیون ماهواره‌ای به اشتراک گذاشته و دریافت می‌شود، محتوای مورد نظر کاربران قابل نظارت نخواهد بود و اطلاعات شخصی افراد هیچگاه جمع‌آوری و یا به اشتراک گذاشته نمی‌شود.

از «توشه» نمی‌توانید بنا به میل خود برای گشت‌زنی در اینترنت استفاده کنید، فقط این امکان را دارید تا محتوایی که توشه جمع‌آوری و پخش می‌کند را دانلود کنید.

از آنجایی که پخش اطلاعات به صورت یکطرفه انجام می‌شود، نمی‌توانید از توشه برای برقراری ارتباط با افراد دیگر و یا فرستادن فایل به خارج از کشور، استفاده کنید. کاربرد توشه عمدتاً ایجاد دسترسی به اطلاعات حیاتی در مواقع بحرانی می‌باشد.

شما می‌توانید این نرم‌افزار را نصب کنید و از آن به‌عنوان یک مرورگر ساده‌ی اینترنت استفاده کنید، چون روی نسخه‌ سازگارشد‌ه‌ای از مرورگر فایرفاکس برای اندروید ساخته شده است.

وقتی سعی می‌کنید با استفاده از مرورگر سنو صفحه‌ای را بارگذاری کنید، این اپ ابتدا سعی خواهد کرد تا مستقیماً یا با میانجی یک پروکسی به آن صفحه دسترسی پیدا کند. اما اگر نتواند از طریق این روش‌ها به صفحه‌ی مورد نظر دسترسی پیدا کند، «انبار مشترک» را جست‌وجو خواهد کرد تا ببیند آیا کاربر دیگری پیش از این به آن صفحه دسترسی یافته و آن را ذخیره کرده است. اگر این‌طور باشد، از این داده‌های ذخیره‌شده استفاده خواهد کرد تا صفحه را بارگذاری کند - روندی که می‌توان گفت شبیه «تورنت‌کردن» صفحه‌های وب از سایر کاربران مرورگر سنو است.

اگر این داده‌ها در شبکه وجود نداشته باشد، باز هم راه‌هایی برای دسترسی به آن‌ها از طریق «انژکتورها» دارید، که مانند میانجی‌ها یا پروکسی‌ها عمل می‌کنند و می‌توانند داده‌ها را به درون شبکه‌ی شما منتقل کنند.

علاوه بر این، مرورگر سنو دو شیوه برای مرور وب در اختیار شما می‌گذارد: عمومی و خصوصی. در «حالت عمومی» مرورگرتان سعی خواهد کرد تا به محتوای ذخیره‌شده از شبکه دسترسی پیدا کند، در حالی که در «حالت خصوصی» شما هرگز از داده‌های ذخیره‌شده استفاده نخواهید کرد و فقط مرورگر سنو را به‌عنوان یک پروکسی یا میانجی به کار خواهید برد.

در صورت قطعی اینترنت، یا دوره‌ای از اختلال پایدار، استفاده از مرورگر سنو توانایی دسترسی به هر محتوای مهم یا پرطرفداری را که سایر کاربران سنو ذخیره‌شان کرده باشند، به کاربران می‌دهد. این مرورگر از این جهت بی‌همتاست که در صورت قطعی اینترنت، چنین امکاناتی را ارائه می‌دهد. هرگونه محتوای پرطرفداری روی شبکه ذخیره می‌شود و نمی‌تواند به‌زور حذف شود.

وقتی تعداد کافی از کاربران این داده‌ها را ذخیره کنند، این سیستم می‌تواند سرعت مرور بیشتری را در پی داشته باشد. از آنجا که مشترک شما می‌تواند بخش‌های مختلفی از یک محتوا را همزمان از مشترکان مختلفی دریافت کند، بارگذاری محتوای ارائه‌شده بین شبکه‌ها و دستگاه‌های مختلف تقسیم می‌شود. باز هم تکرار می‌کنیم: می‌تواند قیاس مفیدی باشد که این فرایند را مانند دریافت تکه‌تکه‌ی صفحه‌های اینترنتی پرطرفدار به شیوه‌ی «تورنت» از سایر کاربران مرورگر سنو تصور کنید.

مرورگر سنو می‌تواند امکان مرور ارزان‌تر را نیز فراهم کند. داده‌های ذخیره‌شده روی این شبکه به‌جای اینترنت بین‌المللی از طریق ارتباط‌های محلی در دسترس خواهند بود، یعنی شما برای دسترسی به محتوای «محلی» هزینه‌ی کمتری برای داده‌ها پرداخت می‌کنید، حتی وقتی این محتوا در اصل از اینترنت جهانی گرفته شده باشد.

این اپ کاملا بی‌خطر نیست. اگرچه اطلاعات شخصی شما امن خواهند بود، احتمالاً هر فردی که آشنایی کاملی با سازوکار کوئینت داشته باشد می‌تواند ابزاری را توسعه دهد که نشان بدهد یک محتوای خاص از چه آدرس‌های آی‌پی به اشتراک گذاشته شده است. با این حال، این امکان وجود نخواهد داشت که آدرس آی‌پی یک کاربر مشخص هدف قرار گیرد و لیستی از تمام محتوایی که او ثبت کرده، به دست آید. با این همه، این اپ شاید برای کاربرانی که فعالیت‌های آنلاین‌شان نیازمند گمنامی کامل است، مناسب نباشد.

به طور کلی، اگر یک سایت خاص (مثلاً یک سایت دولتی) از شما می‌خواهد تا به‌عنوان فردی قابل‌شناسایی به آن وصل شوید، از یک منطقه‌ی مشخص، یا از طریق اینترنت ملی، تیم سازنده‌ی مرورگر سنو به شما توصیه می‌کنند که در این مورد در عوض از یک مرورگر وب معمولی استفاده کنید.

همچنین، تا وقتی کاربران بیشتری مرورگر سنو را دانلود و شروع به استفاده از آن کنند، احتمالاً مقدار نسبتاً محدودی از داده‌های ذخیره‌شده در شبکه وجود خواهد داشت. درست مانند هر فناوری همتا به همتا، مرورگر سنو نیز وقتی کارآمدتر خواهد شد که افراد بیشتری از آن استفاده کنند. تا زمانی که زیربنای کاربری آن تا حدی رشد نکند، شاید این راه هنوز کاملاً برای دسترسی به اطلاعات در زمان قطعی کامل اینترنت قابل‌اتکا نباشد.

دانلود این اپلیکیشن برای اندروید از گوگل‌پلی، و برای iOS از اپل استور امکانپذیر است. نسخه‌های مخصوص دسکتاپ (مک، ویندوز و لینوکس) را هم می‌توان از خود وبسایت «جمی» دانلود کرد.

علاوه بر برقراری ارتباط امن، «جمی» تماس‌های ویدویی و کنفرانسی با کیفیت اچ‌دی را نیز ارائه می‌کند، اما کیفیت این تماس‌ها بسیار بستگی به کیفیت اینترنت مورد استفاده دارد.

داشتن قابلیت ارسال پیام از طریق شبکه‌های وای‌فای می‌تواند در زمان‌های قطع موقت اینترنت (و حتی قطع کامل اینترنت) به منظور برقراری ارتباط با کانتکت‌هایی که در نزدیکی شما هستند، موثر عمل کند. «جمی» همچنین ممکن است بتواند در صورت محدود شدن دسترسی به اینترنت جهانی به شکلی مطمئن عمل کند، اما تنها در صورتی که اینترنت ملی در دسترس باقی بماند.

به این موضوع توجه داشته باشید که محققان ما به صورت مستقل قادر به تایید این گزارش‌ها نبوده‌اند، بنابراین نمی‌توانند درباره کارکرد این اپلیکیشن در چنین شرایطی با قطعیت نظر بدهند. آزمایش‌ها و شواهد بیشتری برای این کار نیاز است.

بر خلاف برخی از اپلیکیشن‌هایی که بر پایه‌ی شبکه توری meshnet-based طراحی می‌شوند، «جمی» قادر به استفاده از بلوتوث برای برقراری ارتباط با دستگاه‌های دیگر نیست. برقراری ارتباط آفلاین با کانتکت‌ها، نیازمند اتصال هر دو طرف به یک شبکه‌ی اینترنت مشترک محلی است.

کاربران می‌توانند «برایر» را برای اندروید از پلی استور گوگل، F-Droid یا وب سایت برایر دانلود نمایند.

«برایر» می‌تواند برای به اشتراک گذاشتن پیام‌های مهم با افرادی که به آن‌ها اعتماد دارید، به شکلی مطمئن عمل کند. در هنگام قطع شدن اینترنت، این اپلیکیشن اجازه می‌دهد تا داده‌ها و اطلاعات را با کانتکت‌های خود به شکلی امن به اشتراک بگذارید، البته لازم خواهید داشت تا با فرد گیرنده در محدوده‌ی بلوتوث یا روی یک شبکه وای‌فای مشترک قرار داشته باشید.

علاوه بر قابلیت گپ زدن سرتاسری خصوصی و گروهی، «برایر» به شما این امکان را می‌دهد تا تالارهای گفتگوی عمومی و بلاگ‌هایی تشکیل دهید که برقراری ارتباط را با گروه‌های معتمد میسر می‌سازد، و حتی در زمان‌های قطع اینترنت هم قابل اشتراک‌گذاری و به‌روزرسانی هستند.

تالارهای گفتگو، مکالمات غیر خصوصی هستند. بر خلاف گروه‌های خصوصی، هر کسی که به آن بپیوندد می‌تواند کانتکت‌های دیگر خود را به تالار دعوت کند. در ضمن بلاگ‌ها امکان پست و به اشتراک گذاشتن اخبار و بروزرسانی‌ها را با تمام کانتکت‌هایتان امکان پذیر می‌سازند.

«برایر» همچنین با اپلیکیشن "دکمه هشدار" Ripple مجهز شده است که می‌تواند برایر را مخفی کند یا در حالتی که نگران هستید حساب کاربری‌ شما تحت نظارت قرار گرفته یا مصادره شده، می‌تواند طوری پیکربندی شود که حساب کاربری و تاریخچه پیغام‌های شما را پاک کند.

این اپلیکیشن البته اشکالاتی نیز دارد. گزارش‌هایی از مشکلات برقراری ارتباط از طریق بلوتوث در زمانی که اینترنت قطع شده است دریافت شده، اما گروه «برایر» مشغول رفع این اشکالات هستند.

در زمان قطع اینترنت، این اپلیکیشن تنها در صورتی که کاربران در محدوده بلوتوث و وای‌فای یکدیگر قرار داشته باشند، می‌‌تواند کارایی داشته باشد.

مشکل دیگر این اپلیکیشن این است که تا زمانی که تعداد زیادی از افراد شروع به استفاده از «برایر» نکنند، نمی‌تواند در زمان‌های قطع دسترسی به اینترنت از تمام امکانات بالقوه خود استفاده کند و موثر واقع شود. برای اینکه «برایر» بتواند به یک اپلیکیشن پیام‌رسان قدرتمند تبدیل شود و جایگزین پیام‌رسان‌های معمول بشود، می‌بایست تعداد کاربران گسترده‌ای را جذب کند.

کاربران می‌توانند نسخه‌ی اندروید این نرم‌افزار را از فروشگاه گوگل‌پلی دانلود کنند. این برنامه را می‌توان برای تبادل پیام‌های رمزگذاری‌شده با سایر کاربران سایلنس به کار برد. پیام‌های متنی کوتاه فرستاده‌شده به افرادی که کاربر سایلنس نیستند، رمز‌گذاری‌ نشده و ازاین‌ روی، آسیب‌پذیر خواهند بود. جزئیات بیشتر را می‌توانید روی وب‌سایت سایلنس پیدا کنید.

سایلنس امکان ارتباط رمزگذاری‌شده روی زیرساخت پیام‌های متنی کوتاه ایران را به کاربران می‌دهد که می‌تواند در صورت قطعی اینترنت فعال باقی بماند. پس از رمزگذاری، محتوای پیام‌های شما قرار است از هر طرف سومی محفوظ باشند.

با توجه به این‌که این اپ پس از دانلود و نصب، دیگر نیازی به ارتباط اینترنتی ندارد، در صورت حتی قطعی طولانی‌مدت نیز کاملاً انعطاف‌پذیر و کارآمد خواهد بود.

این اپ از پروتکل رمزگذاری سیگنال استفاده می‌کند که به‌طور مرتب مورد بررسی امنیتی جامع قرار گرفته است.

این اپ بی‌خطر نیست. با این‌که رمزگذاری به معنای آن است که فقط شما و گیرنده‌های پیام‌هایتان قادر خواهید بود محتوای پیام‌هایتان را بخوانید، سایلنس در بخش پرسش‌های متداولش به این نکته اشاره می‌کند که گراف اجتماعی شما محفوظ نخواهد بود. دلیلش این است که ارائه‌دهنده‌ی خدمات اینترنتی شما، همچنان به فراداده‌هایتان دسترسی خواهد داشت، یعنی مهاجمان می‌توانند بفهمند که شما با چه کسانی در تماس بوده‌اید، در چه زمانی، و چقدر، گرچه نمی‌توانند به خود محتوای پیام‌هایتان دسترسی پیدا کنند.

علاوه بر این، این خطر نیز وجود دارد که پیام «کلید مبادله»ی اولیه‌ی شما از سوی یک طرف سوم (مثلاً یک شرکت ارائه‌دهنده‌ی خدمات تلفن همراه) شنود شود، و برای رمزگشایی از هر پیام رمزگذاری‌شده‌ای که بعداً شنود می‌کنند، به کار رود.

این واقعیت ساده که پیام‌های متنی کوتاه شما رمزگذاری می‌شوند، احتمالا برای آنکه فعالیت‌های شما مشکوک تلقی شود کافی است، حتی اگر اطلاعات حساسی نفرستاده باشید.

کاربران می‌توانند نسخه‌ی اندروید این نرم‌افزار را از فروشگاه گوگل‌پلی و نسخه‌ی iOS را از اپ‌استور اپل دانلود کنند. نسخه‌های دسکتاپ (مک، ویندوز و لینوکس) نیز روی وب‌سایت دلتاچت در دسترس‌ هستند.

دلتاچت باید بتواند امکان برقراری ارتباط رمزگذاری‌شده روی شبکه‌ی ملی اطلاعات ایران را فراهم کند. از آنجا که دلتاچت از شبکه‌های سرور ایمیل استفاده می‌کند، در زمان قطعی محدود اینترنت، کاربران می‌توانند از سرویس‌های ارائه‌دهنده‌ی ایمیل داخل کشور برای فرستادن پیام‌های رمزگذاری‌شده استفاده کنند.

دلتاچت همچنین از پیام‌های حذف‌شونده پشتیبانی می‌کند، و کاربران می‌توانند صدا، تصاویر و فایل‌های کوچک‌تر از ۲۵ مگابایت را نیز ارسال کنند.

پیام‌ها به‌طور خودکار رمزگذاری نمی‌شوند، مگر آن‌که گیرنده‌ی پیام‌تان هم از دلتاچت استفاده کند. اما حتی در این صورت هم، پروتکل رمزگذاری مبتنی بر رمزگذاری خودکار می‌تواند پیام‌های شما را از سوی شرکت ارائه‌دهنده‌ی سرویس ایمیل یا اینترنت‌تان، در معرض شنود قرار دهد.

توجه کنید که استفاده از ایمیل‌های رمزگذاری‌شده در سرویس‌های ارائه‌دهنده‌ی ایمیل ملی می‌تواند برای این‌گونه شرکت‌ها کافی باشد تا کاربران را به اتهام فعالیت‌های مشکوک شناسایی و نشانه‌گذاری کنند. اگرچه، استفاده طیف گسترده‌تر کاربران از سرویس‌های ایمیل رمزگذاری‌شده، شناسایی کاربران مشخص به‌عنوان کاربر مشکوک را برای این سرویس‌ها دشوارتر می‌سازد، در حال حاضر این خطر را نمی‌توان نادیده گرفت.

به‌لحاظ نظری، برای شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی خدمات، کار ساده‌ای است که عنوان پیام‌ها را تحلیل کنند، و ترافیک رمزگذاری را کاهش دهند یا مسدود کنند، اگرچه تا به حال هیچ نمونه‌ی مستندی از چنین رویدادی گزارش نشده است.

بسیاری از شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی ایمیل ایرانی، برای ایجاد حساب کاربری نیازمند تصدیق هویت اضافی مانند ارائه‌ی شماره‌ی تلفن هستند، که اگر شما بخواهید یک حساب کاربری ایمیل «یک‌بارمصرف» گمنام در یک سرویس ایمیل بومی برای خودتان بسازید، می‌تواند چالش‌هایی را پیش بکشد. با این حال، کاربرانی که از سرور ایمیل داخل کشور خودشان استفاده می‌کنند، می‌توانند آسان‌تر از دلتاچت برای فرستادن پیام‌های رمزگذاری‌شده‌ی سرتاسری امن به دوستان و آشنایان‌شان استفاده کنند.

کار کردن با «سایفون» خیلی راحت است. فقط لازم است که آن‌ را از طریق یکی از لینک‌های بالا روی دستگاه خود دانلود و نصب کنید. بعد از اینکه نصب شد، اپلیکیشن را باز کنید و روی ‘connect’ بزنید تا «سایفون» روی دستگاه فعال شود.

سایفون» سابقه‌‌ی مستحکمی در دور زدن سانسور اینترنتی در ایران دارد و همچنان برای این منظور کارایی خود را حفظ کرده است.

هر چند در زمان‌های وقوع اختلال در اینترنت و یا قطع کامل از کارایی آن کم‌ می‌شود، بخش کوچکی از کاربران «سایفون» گزارش داده‌اند که طی قطع شدن اینترنت در آبان ۱۳۹۸ به محتوای اینترنت جهانی دسترسی داشته‌اند. تحقیقات مکملی که از سوی«سایفون» صورت گرفت نیز صحت این موضوع را تایید کرد.

دنبال دست یافتن به اطلاعات حساس یا به اشتراک گذاشتن آن هستید، نباید فقط به این اپلیکیشن متکی باشید.

هرچند که با استفاده از «سایفون»، ISP شما قادر به دیدن محتوای در حال داد و ستد شما نخواهد بود، اما این اپلیکیشن مانع این نمی‌شود که تاریخچه مرورگر و کوکی‌ها بر روی دستگاه شما ذخیره نشوند.

توجه داشته باشید که «سایفون» برخی اطلاعات در رابطه با ناحیه، کشور و فعالیت‌های انجام شده روی مرورگر شما و زمان و تاریخ آن ها را ثبت می‌کند. برنامه‌نویسان «سایفون» این داده‌ها را جمع‌آوری و تحلیل کرده و سپس آن‌ها را حذف می‌کنند. خط مشی «سایفون» در رابطه با حفظ حریم خصوصی به زبان فارسی در اینجا موجود است، که در مورد جمع‌آوری داده‌ها و نحوه‌ی به اشتراک گذاشتن آن‌ها با طرف ثالث در آن توضیح داده شده است.